รักษารากฟัน
โครงสร้างฟัน
TOOTH STRUCTURE
เนื้อฟัน
DENTIN
โพรงประสาทฟัน
PULP
เคลือบฟัน
ENAMEL
โดยปกติเมื่อเกิดฟันผุในชั้นเคลือบฟันหรือชั้นเนื้อฟันสามารถรักษาได้โดยการอุดเพื่อปิดช่องทางไม่ให้เชื้อแบคทีเรียหรือเศษอาหารเข้าไปจนเกิดความเสียหายมากขึ้น
แต่ถ้าหากมีการผุรุนแรงทะลุไปถึงชั้นโพรงประสาทฟันส่งผลให้ประสาทฟันและเนื้อเยื่อขนาดเล็กบริเวณนั้นเกิดการติดเชื้อ ลุกลามจนทำให้อักเสบและเสียหาย คนไข้ก็จะมีอาการปวด
การรักษาไม่สามารถใช้วิธีอุดเหมือนกับชั้นเคลือบฟันและชั้นเนื้อฟันได้ เพราะเชื้อโรคเข้าไปอยู่ไปชั้นโพรงประสาทฟันแล้ว หากใช้วิธีอุดก็จะยิ่งทำให้เชื้อโรคออกมาไม่ได้และลามลงไปด้านล่าง ส่งผลให้คนไข้มีอาการปวดมากขึ้นและติดเชื้อรุนแรง เพราะฉะนั้นจึงต้องใช้การรักษาโดยวิธีรักษาราก
รักษารากฟันคืออะไร
คือการบูรณะฟันที่ผุรุนแรงโดยไม่จำเป็นต้องถอนออก สามารถรักษาฟันซี่นั้นให้คงอยู่ได้โดยการกำจัดการติดเชื้อในชั้นโพรงประสาทฟัน
หลักการรักษาคือการนำเอาประสาทฟันหรือเนื้อเยื่อขนาดเล็กที่อักเสบและเสียหายออก ทำความสะอาดและรักษาส่วนที่เหลือเพื่อให้ปราศจากเชื้อจุลชีพ จากนั้นทำการอุดคลองรากฟันเพื่อกันไม่ให้เกิดการติดเชื้อซ้ำในคลองรากอีก ในคนไข้บางท่านจำเป็นต้องมีการปักเดือยและทำครอบฟันร่วมด้วย ขึ้นอยู่กับปริมาณเนื้อฟันที่เหลือ หรือลักษณะการใช้งานของฟันซี่นั้น เช่น ควรครอบฟันต่อในฟันกราม เนื่องจากรับแรงบดเคี้ยวมาก เสี่ยงแตกหัก
ขั้นตอนการรักษารากฟัน
1. เปิดทางเข้าสู่โพรงประสาทฟัน
2. กำจัดส่วนที่ผุหรือติดเชื้อออกทั้งหมด ทำความสะอาดและใส่ยาฆ่าเชื้อ
หลังจากนำส่วนที่ติดเชื้อออกไปแล้ว ทันตแพทย์จะทำการวัดความยาวและขยายคลองรากฟัน จากนั้นนำเครื่องมือไปตะไบผนังคลองรากให้มีผิวเรียบเนียน ป้องกันไม่ให้เชื้อแบคทีเรียไปเกาะอีก ทำความสะอาดคลองรากฟันและใส่ยาฆ่าเชื้อ โดยในคนไข้บางท่านจำเป็นต้องใช้เวลาหลายครั้งในการทำความสะอาดและใส่ยาฆ่าเชื้อจนสามารถขจัดเชื้อออกจนหมด
3. อุดปิดคลองรากฟัน
นำวัสดุอุดคลองรากฟันอุดลงไปปิดกั้นการติดต่อระหว่างภายในและภายนอกคลองรากฟัน เพื่อป้องกันไม่ให้เชื้อจุลชีพในช่องปากเข้ามาบริเวณคลองรากฟันและไม่ให้เชื้อจุลชีพที่อาจหลงเหลืออยู่บริเวณท่อเนื้อฟันลงไปสู่เนื้อเยื่อปลายรากฟัน
4. ใน Step 4 ถือเป็นการเสร็จสิ้นขั้นตอนการรักษารากเทียม
คนไข้บางท่านอาจมีการปักเดือยและทำครอบฟันร่วมด้วย ขึ้นอยู่กับเนื้อฟันที่เหลืออยู่ร่วมกับความจำเป็นในการใช้งานของฟันซี่นั้น
5. ในกรณีที่ทำครอบฟันต่อ
ทันตแพทย์จะทำการรื้อวัสดุอุดคลองรากฟันออกบางส่วน จากนั้นปักเดือยไฟเบอร์ (Fiber Post)ที่ทำหน้าที่เสมือนกับเสาเข็มเอาไป เพื่อยึดให้ส่วนครอบอยู่ได้ดีขึ้น
6.ใส่ครอบฟัน
ผลกระทบจากการรักษารากฟัน
เนื่องจากในการรักษาเป็นการนำเอาประสาทฟันและเนื้อเยื่อขนาดเล็กที่เสียหายออก จึงทำให้หลอดเลือดบางส่วนหายไป สารอาหารไม่สามารถส่งไปเลี้ยงตัวฟันได้สมบูรณ์ ซึ่งส่งผลให้ฟันซี่นั้นเปราะมากขึ้น ในคนไข้บางท่านอาจมีสีฟันที่คล้ำลง แก้ไขได้โดยการทำครอบฟันหรือวีเนียร์